Co lepiej się sprawdzi – tynki gipsowe suche czy mokre?

Powierzchnię ścian można wyrównać na dwa sposoby – za pomocą mokrego tynku lub płyt g-k, czyli tak zwanych suchych tynków gipsowych. W każdej z tych metod sposób pracy jest zupełnie inny. Jaki rodzaj tynku wybrać?

Z tego artykułu dowiesz się:

• jakie są rodzaje tynków zewnętrznych,
  

• czym różnią się tynki gipsowe mokre i suche,
  

• jak prawidłowo nanosić tynk na mokro,
  

• jak montować suche tynki gipsowe z płyt g-k,
  

• jakie tynki gipsowe wybrać – mokre czy suche.
  

Jakie są rodzaje tynków zewnętrznych?

Ściany zbudowane z cegieł, pustaków, silikatów lub betonu są nierówne, pełne zagłębień, wżerów, ubytków i innych niedoskonałości. Aby nadawały się do pomalowania, pokrycia tapetami lub wyłożenia kaflami, konieczne jest nadanie równiej i gładszej płaszczyzny. Aby to zrobić, należy nanieść na powierzchnię ścian tynk. Najpopularniejszą metodą jest zastosowanie mokrego tynku gipsowego lub cementowo-wapiennego. Istnieją także tynki cementowe czy dekoracyjne, jednak ich zastosowanie jest mniej uniwersalne i rzadziej spotykane. Mieszanki gipsowe cieszą się w ostatnich latach największą popularnością i wypierają preparaty cementowo-wapienne.
 

Tynki do aplikacji na mokro dostępne są w postaci proszku do samodzielnego rozrobienia z wodą. W ich skład wchodzi piasek, spoiwo (w postaci cementu, wapna lub gipsu), a niekiedy także dodatki wpływające na plastyczność masy czy przyczepność. Zależnie od metody nanoszenia masy na ścianę wyróżniamy tynki ręczne (przeznaczone do nakładania pacą lub kielnią) i maszynowe (odpowiednie do aplikacji za pomocą specjalistycznego urządzenia, czyli agregatu tynkarskiego). Tynki należy nakładać w 15 mm warstwach.

Osobną kategorią tynków wewnętrznych są tak zwane suche tynki gipsowe. Pod tą nazwą kryją się płyty gipsowo-kartonowe, a więc wykonane z gipsu zabezpieczonego warstwą papieru. Ich zastosowanie polega na przykręcaniu płyt do wcześniej przygotowanego rusztu lub przyklejaniu ich do ściany wzniesionej z cegieł czy betonu.

Mokre i suche tynki gipsowe – czym się różnią?

Zanim zdecydujesz się na rodzaj tynku, zapoznaj się z charakterystyką dwóch podstawowych metod wykończenia ścian. Okazuje się, że zastosowanie tynków na mokro i płyt gipsowych diametralnie się różni – tak naprawdę wspólna jest tylko nazwa i materiał bazowy (gips), bo płyty budowlane niewiele mają wspólnego z tradycyjną masą tynkową.
 

Mokre tynki gipsowe:
 

• składają się z gipsu, drobnego kruszywa i dodatków uszlachetniających – np. plastyfikatorów i opóźniaczy wydłużających czas potrzebny do związania składników;
   

• gotowe mieszanki umożliwiają łatwe przygotowanie masy – wystarczy wymieszać proszek z wodą w proporcjach wskazanych przez producenta;
   

• występują również w formie mokrej masy w wiaderku, gotowej do nanoszenia na powierzchnię ściany;
   

• umożliwiają uzyskanie idealnej gładkości podłoża, dzięki metodzie zacierania tynku gipsowego na mokro;
   

• potrzebują około 14 dni, by całkowicie wyschnąć inaczej mówiąc wysezonować - w celu prowadzenia dalszych prac wykończeniowych;
   

• nadają się do wyrównywania drobnych nierówności – zlikwidujemy za ich pomocą odchyłki od 0,5 do 2 cm.
   

Suche tynki gipsowe z płyt:
 

• nadają się do przyklejenia do zagruntowanego, nośnego podłoża lub zamocowania na profilach przykręconych do ścian;
   

• umożliwiają szybsze wyrównanie ścian, ponieważ nie wymagają sezonowania;
   

• nadają się do wykończenia gładzią szpachlową, choć można także pominąć ten krok – w takiej sytuacji wystarczy wykonać spoinowanie za pomocą masy szpachlowej i zagruntować je, by otrzymać podłoże gotowe do malowania;
   

• pozwalają na zniwelowanie również większych odchyleń ściany od pionu, a także wszelkich pęknięć i uszkodzeń – za pomocą płyt bardzo łatwo jest ukryć niedoskonałości muru czy wykonać wielokształtne płaszczyzny;
   

• zapewniają lepszą izolację akustyczną i termiczną, szczególnie jeśli między profilami umieścimy warstwę wełny mineralnej;
   

• umożliwiają ukrycie przewodów instalacyjnych.

Jak prawidłowo nanosić tynk na mokro?

Tynki cementowo-wapienne wymagają zastosowania aż trzech warstw – trzeba nanieść obrzutkę, narzut, a dopiero potem gładź. Tynk gipsowy jest natomiast zaprawą jednowarstwową, a więc jego aplikacja pochłania mniej czasu i wysiłku. Trzeba jednak pamiętać, że aby efekt był zadowalający, niezbędne jest wykonywanie kolejnych etapów wyrównywania i gładzenia masy z jak największą precyzją.
 

Tynki gipsowe należy nanosić na suche, niezmarznięte podłoże i wyłącznie wtedy, gdy temperatura otoczenia jest wyższa niż 5°C. Zanim rozpoczniesz aplikację tynku na mokro, powinieneś zagruntować podłoże – szczególnie jeśli ściana jest zbudowana z silikatu lub betonu komórkowego. Po wyschnięciu gruntu należy rozrobić sproszkowany tynk z wodą w proporcji wskazanej przez producenta. Kolejnym krokiem jest nanoszenie masy za pomocą agregatu tynkarskiego lub ręcznie, z wykorzystaniem dużej pacy metalowej.

Naniesiony tynk pora wstępnie wyrównać, posługując się łatą tynkarską typu H. Po wstępnym zaciągnięciu masy trzeba skontrolować powierzchnię za pomocą poziomicy i skorygować ewentualne odchyłki od pionu, nakładając grubszą warstwę masy w odpowiednich miejscach. Następne kroki to równanie powierzchni łatą trapezową i szpachlą powierzchniową (tzw. piórem).
 

Pozostaje jeszcze gąbkowanie zwilżonej powierzchni, by wydobyć z tynku mleczko gipsowe, a także jej ostatecznie gładzenie metalową pacą. Wykonując kolejno wszystkie czynności, możemy uzyskać najlepszy efekt. Jak długo schną tynki gipsowe? W optymalnych warunkach masa wyschnie w ciągu 14 dni. Po tym czasie pozostaje jeszcze tylko malowanie powierzchni wybraną farbą.

Suche tynki gipsowe z płyt g-k – sposoby montażu

Suche tynki można kleić bezpośrednio do muru lub mocować na ruszcie z profili. Pierwsza metoda wymaga uzyskania trwałego podłoża (bez luźnych cząsteczek czy tłustych plam) oraz jego zagruntowania. Kiedy grunt wyschnie, możesz rozpocząć mocowanie płyt o grubości 9,5 lub 12,5 mm. Potrzebny będzie specjalny klej gipsowy ŚNIEŻKA Acryl-Putz® KG31 przeznaczony do przytwierdzania płyt gipsowo-kartonowych. Klej nanoś bezpośrednio na płytę, tworząc równomiernie rozmieszczone placki. Przyklejaj płyty do ściany, dociskając je. Jeśli poziom ściany wymaga wyrównania, zastosuj kwadraty lub pasy okładziny i przyklej je do ściany, a dopiero potem przyklej płyty pokrywające całą powierzchnię muru.

Druga metoda montażu suchych tynków gipsowych wymaga zastosowania większej liczby materiałów i wykonanie rusztu, który utrzyma ciężar płyt. Potrzebne będą stalowe profile CW łączone z murem uchwytami typu ES i przytwierdzone wkrętami z plastikowymi kołkami. Dzięki uchwytom można różnicować odległość rusztu od ściany, co ma znaczenie, jeśli chcesz poziomować okładzinę. Kolejnym krokiem jest przykręcenie płyt gipsowo-kartonowych wkrętami nierdzewnymi, wykonanie spoin i zagruntowanie ich.

Jakie tynki gipsowe wybrać – mokre czy suche?

Decyzja, jakie tynki wybrać, w większości przypadków należy do formy wykonującej remont, ze względu na posiadane narzędzia i ich doświadczenie. Jednak, jeżeli chcesz zająć się tym sam tak naprawdę decyzja należy wyłącznie do Ciebie. Jeśli planujesz samodzielne wykończenie mieszkania, zastanów się, która metoda sprawi Ci mniej trudności. Istnieją jednak przypadki, gdy to sytuacja lub warunki panujące w mieszkaniu determinują dobór sposobu tynkowania.
 

Jeśli zależy Ci na szybszym wykończeniu mieszkania, bez konieczności oczekiwania, aż kolejne warstwy produktów (tynku, gładzi, gruntu) wyschną, zdecyduj się na suchy tynk w postaci płyt g-k. Takie rozwiązanie sprawdzi się także w sytuacji, gdy odchyły ścian od pionu są spore i chcesz je wyrównać lub w mieszkaniu przydałaby się dodatkowa izolacja termiczna lub akustyczna, poza tym wszelkie późniejsze ewentualne przeróbki będzie łatwiej i szybciej wykonać. W takim przypadku zdecyduj się na montaż płyt gipsowo-kartonowych na ruszcie i uzupełnienie przestrzeni między profilami materiałem izolacyjnym, np. wełną mineralną.

Niezależnie od tego, co wybierzesz – tynki mokre czy suche, pamiętaj o stosowaniu się do zaleceń producenta, które znajdziesz w kartach technicznych produktów takich jak tynk czy klej gipsowy do mocowania płyt g-k.